NUTHLAWI THIANGHLIM

A Bul Tanna

Thalaiho khawhar hla sa rual tham tham kâra min rawn melh zeuh zeuhtu nuthlawi chu tunhma pawha ka hmelhriat tawh sa ni mah se chumi zan chu a danglam tlat. Lût chhuak an awm reng avangin a tira inthut hnaih vak lo kha zan rei lamah chuan kan inhnaih sâwt hle a. Zanlai arkhuan a hun meuh chuan kan inkhawih pha der tawh a ni.

A hmâ chawlhkar hnih vel kal tawh atang khan engemaw titaka khawhar rûkna riau hi ka nei thin; a chhan ka hre lo. Tlangval ngawichawi, rual pawl tam lo tak ka nih vang a ni maithei. College final year ka zir kumah pawh exam mai tur ka ni a. Thil danga inham buai hun loh lai tak a ni nghe nghe. Aizawla kal leh thuai tur ka ni lehnghal.

Chutia ka naupan lai atanga ka hmêlhriat tawh nuthlawi, kei aia kum hnih vela upa, fa pahnih nei tawh lehnghal bula ka thu thei ka lawm thar viau mai chu mak intih nachang ka hre lo va. “I tlaivar dawn em? Kei chu haw mai ka duh,” tia min rawn bia ka lo lawm viau mai te chu mak intih nachang pawh ka hre chuang lo. Chutah, “Keimah chuan ka haw ngam tawh lo a nia. Min va thlah lawk hman em?” a ti ka lawm em em mai te pawh chu mak intih nachang ka la hre chuang lo cheu a nih chu! Ka thil tawn thar mak tih nachang ka hre lo hi thil mak a ni.

An kawtkai kan thleng, an kawngkapui bul step-ah chuan kan ding dûn. A rimtui inhnawih nam chem chem leh a aw nêm thâm deuh lek lekin zam aw ang reng taka, “Ka lawm lutuk. Thingpui rawn in ta che, khua a la vâr har dâwn si,” a tihte chuan engemaw ti tak hian ka tiril a dek a. Mahse ka awm dan chu ka la inhre thiam chiah si lo.   

A diktak chuan ani chu nuthlawiah pawh fa pahnih nei tawh a ni a, kei chu tlangval hnah khat, nulat tlangvalna kawng la dai thuk lo tak, nu leh pate fahming koh ka ni a, kan dinhmun chu inang lo tak a ni. Mahse a mi sawmna aw mâwi tak chu hnar zawh rual ni hek lo, an sitting room thutthleng dûp nuam takah chuan thuin a thingpui no chu ka dawm sak a. Sawi tur vang ka ti ngei mai. Amah zâwk chuan eng engemaw ni a sawi a; a thil sawite chu ka lo zawm ve zauh zauh thei tâwk a ni.

Chumi zan chu ka tlaivâr a. Zing dâr riat chaw eikham atangin chawhma lam dâr 11:30 vel thleng ka mû a. Mitthi vuina-ah ka kal leh a. Thlanmual kawngah chuan a hma zana ka zui haw Makimi nen bawk kan intawng leh a. Ni dang aiin a hmêlte chu tha sawt hian ka hria a. A la upa bik lo bawk a, a nalh tâwk chauh ni hian ka hre mai nia. Thlanmuala kan invui zawh chuan mipui nâwlpui hnung lamah kalin kan haw dun leh a. Amah deuh hlir a tawng a. Kei chu ka ho der mai; sawi tur ka hre ve vak lo. Kan inthen dawn chuan “Zanin chu i lêng leh ang em?” a ti a.

Makimi chu nuthlawi a ni naa a fate awmpui hek lo, an chhungkaw khawsakin a zir bawk nen, a tlawngawl riau. Chumi zan pawh chuan khawhar in atangin ka thlah haw leh a. An choka thutthlengseiah thu dunin eng engemaw ni min zâwt min zâwt a. Nakinah chuan, “Pasal neih sual leh hi khawvela ka thil hlauh ber a ni. Mipa rinawm lo deuh hi ka tawng leh ang tih ka hlau thin,” a ti a. A kun ngaih a, a ngawi ta vang vang mai a. Eng nge a sawi tum chiah ka man lo va. Sawi zawm ngaihna pawh ka hre lo. Nakinah chuan, “Hmangaihna kawng hi a bumboh thin teh asin,” a rawn tichhuak leh a. 

Chutiang vel chu Makimi nena bul kan tan chhoh dan, kan Genesis bu chu a ni.

Thla Thum Hnu-ah Chuan

College final year ka exam zo va, pass ve ngei turah pawh ka inngai. Exam zawh veleh kan khua-ah ka haw nghal a. Zanriah ei khamah chhungte kawmin ka han thu muang tê tê a, chutah phur takin Makimi te in lam chu ka pan ta a ni.

Ka lêng dawn tih hre saa lo inbuatsaih a ni bawk a, engkim mai chu duan lawk ang thlap, duhthusam a ni ber e. A chhungte tumah dang an awm lo va. Kan thu thu a ni mai. Eng engemaw a khawih fel hnu-ah mi ngheng chiahin a rawn thu a. Chutah ka lam a rawn hawi leh a, “I ngaihawm ngei mai. Ka ngâi tak tak che a ni,” tih pahin ka kut chu a la a, a hum vang vang a. A hmêl eng phêt mai leh meng tha phal mang lo kâra a mitmu kal ralh ralh chu hmuhnawm thlirin ka thlir a. Tunhmain engtin nge a lo awm tawh a, engtin nge mipa dang a lo lêm tawh ka ngaihtuah lo. Tuna kan dinhmun leh awmdanah chuan ka lungawi a, tunhma leh tunhnu ka dâwn lo.

“Kei tak hian asin ngâi che,” tia chhân pahin a khabe chu zawi têin ka dawm chho va. A hmui sen hiam kâra a hahmai lang vâr sar maite chu aw, a va duhawm em! Mi tâna nuthlawi mai mai kha ka tân erawh chuan nula tam tak aiin a thianghlim zâwk a, a duhawm zâwk a, a thlanawm fê bawk.

Kum Chanve Hnu Lam

Tlang chunga khaw awm a thurûk theih loh angin keini pahnih induhna pawh chu thup sên leh zêp sên a ni ta lo va; tlâng kan thang ta. Ka nu leh pate rilru chu a na hle a, engmah phei zawng an sawi lo. Ka pa chuan tawng tlêmah leh chaw ei tlêmah a tlâk a. Ka nu erawh chuan a tawngtai tam phah thung. Kan chhungkaw boruak lo danglam ta chu kan tuar tlang hle. Tunhmaa kan chhungkaw chaw kil te kan hlim theih thin nen, ngawi renga kan kham vek châng a tam mai.  Kei lahin Makimi chu ka thlah thei bik si lo. A ni telin ka duhna chu a zual tulh tulh niin ka hria a. Kan inneih theihna a nih phawt chuan tlang rel leh thang ka dawn thei lo; engkim ka huam a ni ber. Chu hmangaihna kawng ka zawh mêkah chuan rilru fim pawh ka pu hlei thei chiah lo niin ka hria.

Amah avanga kan in chhung boruak danglam tâk dante chu hai bik hek lo. “Kei zawng i tân hian ka tling hlawl lo a ni. I chhungte pawhin min duh lo vang. Nula dang fel tak tak an tam em mai,” tih paha a mittui lo hnâm chhuak par leh rilru hah niawm taka a han thaw halh halhte chuan ka khawngaihna a tizual ting si. “Engmahin min dal lo vang,” ka han ti ngawt a. “Kei chuan engkim ka huam asin,” tihzawm pahin a sam chu ka lo chulsak heuh heuh a. A hmâi chu ka awmah a thukru a. Ka kuta a mittui rawn far fap fap chu ka lo ngaithla reng a. Ka rilru chuan ‘Lei lehna-ah ka kut ka nghat tawh a, ka hawikir tawh lo vang,’ tiin thutlûkna ka lo siam fel der a.

Nakinah Chuan

Hreh teh mah se pafa kan ni miau si a, ka pa chuan ka awm dan chu min sawi pui lo thei lo. Ka nu erawh chuan lungawi harsa a tingang mai si a, mi pawh a sawi pui duh lo ni berin a lang. A thusawi tâwp lamah ka pa chuan, “A neitu tur berin i duh chuan keini hnial theih a ni hleinem. Engpawhnise nangmah chauh hi khawvela nuthlawi nei tur i ni lo tih hre reng ang che. Mite pawhin lallukhum hial an lo hnawl phah a, chuvangin tihluih che kan tum miah lo a nia. Ngaihngam takin awm la. Tun chinah chuan in chhûnga inthlahrun phah nân hmang reng reng suh ang che. I nu pawhin a hriatthiam tâk viau kha,” a ti a. Bâwm tâwt tak atanga chhuak ang huai ka ni.

Ka nu leh pa ngaihdan ka hrilh zan chuan awih phal mang lo niawm tak hian a han meng phar deuh hlek a. A hmêl dâng lêp thin chu lo êng tharin a hmui da bei thin te chu a rawn sen thar leh a. “I ti tak tak em? Mahse keizawng ka inthlahrung em mai. Min duh tak tak lo vang. I tive mai mai a ni lo maw?” tiin min zâwt sek sek a. Tawngkama chhâng lovin ka pâwt hnai a, ka âwmah chuan thlamuang takin a bei ta hle hle a.

Kum Khat Hnu-ah

Thla thum lâi kan innei ve ta. Ka nu leh pa bâkah ka nauteho chuan min lawmpui thiam hle a. Kei aiin an ko zing zâwk emaw tih tur a ni. Makimi lahin a tihfuh loh palha a chan tur hre rengin that a chhuah a. Tunah rih chuan tu chhungkua mah kan awt bik lo ve.

Kohhran lehkha eng engemaw ni ching felin dawhkanah chuan ka inchhawp darh nuaih a. Ka sirah chuan Makimi chu puantlang thuiin a buai hle bawk a. Ka hnathawh lâi chu dahin ka thutna bul tukverh atanga lang thei kan kawmtlang phaizawl hring dup mai leh a piah lawka dil mawi tak chu ka thlir vang vang a. Ka rilru hria niawm takin Makimi chuan a thiltih lâi chu a dah a, ka kokia vuanin kan piah ram hring mawi tak chu a rawn thlir ve a. “A va mâwi tehlul em,” a ti a. Kei chuan hawi lêt pahin a biang chu ka han piaisak zauh a. “Hei hi mâwi ka ti ber a, ka duh ber bawk,” ka ti a. Kan nui dun ta hawk hawk a.